Hak ve Özgürlükler Partisi (HAK-PAR) İstanbul İl Örgütü, idam edilişinin 88. Yılında Şeyh Said ve arkadaşlarını andı.
İl Binasında yapılan etkinlik, Şeyh Sait ve dava arkadaşları için saygı duruşuyla başladı.
Eğitimci Yazar Fehim Işık; Şeyh Said başkaldırısıyla ilgili bilgi verdi. Azadi Örgütü’nün çalışmalarını ele alarak konuşan Işık, bu alanda yaptığı çalışmaları özetleyerek anlattı. Azadi Örgütü’nün bu başkaldırının mihenk taşı olduğunu belirten Fehim Işık; “Bu başkaldırıyı Azadi Örgütü’nden bağımsız olarak düşünemeyiz. Bu tamamen örgütlü bir başkaldırıdır. Ancak zamanından önce başlamak zorunda bırakıldığı için başarıya ulaşamamıştır. Haziran ayında başlaması kararlaştırılan başkaldırı, 13 Şubat 1925 tarihinde başlamış ve 15 Nisan 1925’te kanlı bir şekilde bastırılmıştır.”
1925 Kürt Ayaklanmasının önderi Şeyh Said’in, 29 Haziran 1925 tarihinde Diyarbakır’ın Dağkapı Meydanı’nda 46 arkadaşıyla birlikte idam edildiğini, idam edilenlerin sayısı konusunda farklılıklar olduğunu. Kürtlerin, devletin arşivlerine girmelerinin o kadar kolay olmadığını, bu konuda da Türk gazeteci ve araştırmalarına dayanmak zorunda kaldıklarını, devlet arşivlerine girmeyi birçoklarından daha iyi başaran Gazeteci-Yazar Uğur Mumcu, ‘İstiklal Mahkemeleri‘ başlıklı yazısında 1925 yılındaki idamlarla ilgili şunları yazdığını belirtti: “1925 yılındaki ‘Şeyh Sait Ayaklanması sanıklarını yargılayan Şark İstiklal Mahkemesi 48 kişi hakkında idam cezası verdi. Bu cezalardan 47’si infaz edildi. Mumcu, 1925 Kürt Ulusal Ayaklanması döneminde idam edilenlerin tümüyle ilgili olarak ise şunları yazmaktadır: ‘Şeyh Sait Ayaklanması’ndan sonra süren ayaklanmalar nedeniyle, aynı mahkeme, 207 kişi hakkında daha idam kararı verdi. Bu kararlar infaz edildi. Mahkeme 213 kişi hakkında da ‘gıyabi idam’ kararı verdi”
Fehim Işık; Şeyh Sait’i yıllarca “irticânın başı” olarak sunan devlet ağzına inat, Şark İstiklal Mahkemesi Başkanı Mazhar Müfit’in idam kararı verdikten sonraki son sözlerine dikkat çekti: “Bağımsız Kürdistan gayesine yürüdünüz. Cumhuriyet ordusu bunu mahv ve perişan etti. Herkes bilmelidir ki genç Cumhuriyet hükümeti fesat ve irticâya izin vermeyecektir. İşte, Cumhuriyet’in kahredici fakat adil kanunlarının hükmü budur. “
Soru cevap bölümüyle sona eren etkinlik yaklaşık iki saat sürdü.
Hak-Par İstanbul
About Post Author
