Çemê Zîlane ji bo azadîye pistif dike ku tekoşîna azadîye ware domandine.
12 Tîrmehê vê bigire salvegera qirkirîna Zîlane ye.
Di dîroka Kurda da buyera heri mezin û ya dramatic qirkirîna Zîlanê li sala 1930 pêk bû.
Di ber sazbûna komara Tirkîye Kemalistan soz dayi bu ku mafên Kurda yên rewa û netewî werin naskirine. Piştê Lozan’e politîkek înkarî, wêran kirin û asîmîlasyon dan ber xwe û li ser Kurdan pêk anin. Hovitî ewqas pêşta çu ku car caran giheşta asta jenosîd e. Bi wan sepanan xastin ku stû ye Kurdan xwar bikin.
Nepelikîn bikûjên Kurdên ku li dijî wê rewşe derketin. Lê gelê Kurd tu caran ji mafên xwe yên rewa qa venegerîye, her tim li berxwe daye û serhildanên xwe domandîye. Serhildana Agirî ye yek ji van e.
Komkûjî ya Zîlanê, Serhildana ku çîye Agirî navend kirî; Politîqa û sepanê Kemalistan wê serhildane bi xwîne bindest bikin û hemi Kurdan wêran bikin.
Encûmana wezîran bi serokatîya Mustafa Kemal, li 29 Berfanbar 1929 an Biryarnamek di hikma zagona bi jimara 8692 derxistin. Piştê wê zagone dest bi şer kirin û şer wergerandina tevgerek jenosîd e.
Parartêşa 9. Ya ku di bin rasipêrî Ferik Salih Omurtak da li ber çavên hemî cîhane li bajarî Wan’e, Navçe yê Ercîş’e di newala Zîlan’e da Kurdên ku xwe li wir sipartin komkûjîyek mezin pêk anî.
Hemî gundên ku wek herema serhildanê hatin pêjirandin gîhiştik hatin şewitandin û malên gundiyan dest dan ser. Rojnameya Cumhuriyet’e “ Di çemê Zîlane da 15 hezar kes hatin kuştin, Çem bi meyîtan tijî bûye.” Wan gotinan rojname kirîye sernûçe yê xwe. Li gorê çend çavkanîyan di komkûjîye de hîn zêde Kurd hatin kuşti bûn. Ew komkûjî li ser Kurdan birînên kûr vekir û li ser pêşxistina hişyarîya netewî bandora xwe bû.
Êş û şanazên hevpar yekitîya netewan çe dike.
Çiqas ku di ser komkûjîye da 92 sal jî derbas bibe, Ew komkûjî di hişe Kurdan da teze buna xwe diparêze. Di çemê Zîlanê da hîn xwîn diherike ji bo azadîye pistif dike ku tekoşîn bidome !
Carek din em wek HAK-PAR yên ku ew komkûjîya pêk anîn şermezar dikin, Yên ku jiyana xwe winda kirin bi rêz bîrtinin. 12 Berfenbar 2022
=======
Zilan Deresi özgürlük için mücadelenin sürdürülmesini fısıldıyor
12 Temmuz aynı zamanda Zilan Katliamının yıldönümü.
Kürt tarihinin en kanlı ve dramatik olaylarından olan Zilan katliamı 1930 yılında gerçekleşti.
Türkiye Cumhuriyeti devletinin kuruluşundan önce Kürtlerin meşru haklarını tanıyacağı sözünü veren Kemalistler, Lozan’ın ardından Kürtlere yönelik tam bir inkâr, imha ve asimilasyon politikasını sürdürmüş, soykırıma varan uygulamalarla Kürtleri boyun eğmeğe zorlamıştır.
Bu duruma karşı çıkan Kürtleri yok etmekten çekinmemiştir. Ancak Kürt halkı hiçbir zaman meşru haklarından vazgeçmemiş direnmeyi başkaldırmayı sürdürmüştür.
Ağrı isyanı da bu başkaldırı zincirinin bir halkasıdır.
Zilan katliamı, Ağrı dağını merkez alan başkaldırıyı kanla bastırmak isteyen Kemalistlerin tüm Kürtleri yok etme politikasının bir uygulamasıdır.
Mustafa kemal Başkanlığındaki bakanlar kurulunun 29 Aralık 1929 tarihli ve 8692 sayılı kanun hükmünde kararnamesinin ardından başlayan operasyon tam bir soykırım harekâtına dönüştü.
Ferik Salih Omurtak komutasındaki 9. Kolordu, dünya kamuoyunun gözleri önünde Van’ın Erciş ilçesine bağlı Zilan vadisine sığınan Kürtlere yönelik tam bir toplu katliam gerçekleştirdi.
İsyan bölgesi olarak kabul edilen tüm köyler yakıldı. Köylülerin mallarına el konuldu. Cumhuriyet gazetesi Zilan deresinde 15 bin kişinin öldürüldüğünü, ‘Zilan Deresi ağzına kadar ceset dolmuştur’ sözlerini manşetlerine taşıdı. Kimi kaynaklar gerçekleşen katliamdaki ölü sayısının çok daha fazla olduğunu söylemektedirler.
Kürtlerde derin izler bırakan bu katliam aynı zamanda ulusal bilincin gelişmesinde de etkili oldu.
Ortak kıvançlar ve acılar ulusları birleştirir.
Üzerinden 92 yıl geçse de bu soykırım girişimi Kürt halkının bilincinde hala tazeliğini koruyor ve Zilan Deresi hala lebalep kan akarak özgürlük için mücadelenin sürdürülmesini fısıldıyor.
HAK-PAR olarak bu katliamı gerçekleştirenleri bir kez daha kınıyor, yaşamını yitirenleri saygıyla anıyoruz. 12 Temmuz 2022
Hak ve Özgürlükler Partisi
HAK-PAR Basın Bürosu
About Post Author
